BESTUURSVERSLAG
Werken aan een schone en veilige leefomgeving doen we samen! Het creëren van veilige werkomgeving voor onze medewerkers staat hierbij hoog in het vaandel. De coronacrisis heeft ook in 2021 een belangrijke stempel gedrukt op onze dienstverlening. Maar dankzij de inzet van onze medewerkers is onze dienstverlening onverkort doorgegaan. Het afgelopen jaar zijn er ook weer stappen gezet op de weg van de transitie naar een circulaire economie in 2050. In dit bestuursverslag kijken we terug op het jaar 2021 en blikken we vooruit. Nadat we hebben stilgestaan bij de medezeggenschap sluiten we dit bestuursverslag af met een financiële paragraaf.
VAN AFVAL NAAR GRONDSTOF
‘Een aantal circulaire initiatieven richten zich op het terugdringen van grof huishoudelijk afval.’
DIENSTVERLENING
Ook in 2021 heeft de coronacrisis een belangrijke stempel gedrukt op onze dienstverlening. De nodige maatregelen vanwege het coronavirus zorgden ervoor dat we veel flexibiliteit hebben moeten tonen om onze dienstverlening door te laten gaan. In 2021 hebben we mooie stappen kunnen zetten in de optimalisatie en verduurzaming van onze dienstverlening.
BEHEERSBARE EN PLANBARE PLANNING
Het jaar 2021 stond voor een groot deel in het teken van de implementatie van het werken met roosters voor al het uitvoerend personeel. Het hoofddoel van de nieuwe manier van roosteren is het realiseren van een beheersbare personeelsplanning- en roosterapplicatie inclusief urenverantwoording, die de planning voor zowel de organisatie als de medewerkers voorspelbaar maakt met inachtneming van wet- en regelgeving. Denk hierbij aan arbeidstijdenwet, arbeidstijdenbesluit en CAO. Daarbij draagt de nieuwe manier van roosteren o.a. bij aan het efficiënter en inzichtelijker plannen, het tijdig inzicht verkrijgen in personeelstekorten of overschotten, het vereenvoudigen van de urenregistratie, het verminderen van administratieve handelingen en een minder foutgevoelig systeem. De medewerkers zijn nauw betrokken geweest bij het project en de implementatie. Het nieuwe roostersysteem ging per 1 januari 2022 live.
Daarnaast zijn, vanuit het oogpunt van efficiënt plannen, alle operationele planactiviteiten bij elkaar gebracht in een operationele planafdeling: het Bedrijfsbureau. Een belangrijke afdeling binnen de implementatie van het nieuwe roosterproces waarbij alle processen van planning, werkvoorbereiding en urenregistratie geborgd worden. We verwachten daarvan komend jaar de vruchten al te plukken.
OPTIMALISATIE INZAMELING
In 2021 heeft het verder optimaliseren en digitaliseren van onze inzamellogistiek hoog op de agenda gestaan. Het rijden met digitale routebegeleiding wordt breed uitgerold en werpt zijn vruchten af. Er zijn verdere stappen gezet naar een uniforme aanpak voor de papierinzameling binnen de regio in nauwe samenwerking met de gemeenten en verenigingen. Het trainingsprogramma voor vrijwilligers dat in 2020 is ontwikkeld is het afgelopen jaar verder uitgebreid in de regio. In 2021 zijn vele honderden vrijwilligers van verenigingen opgeleid die zijn betrokken bij de OPK-inzameling.
REINIGING
Het afgelopen jaar zijn er grote slagen gemaakt in de optimalisatie van onze dienstverlening Reiniging. Duurzame inzetbaarheid en kwaliteitsverbetering waren hierbij belangrijke speerpunten. Zo is er afgelopen jaar een grote slag gemaakt in de gemeenteschouw Gouda. Inzet op goede communicatie met de gemeente, goede voorschouw en werkvoorbereiding en het (her)opleiden van het team zijn stappen die hierin zijn gezet en zorgen voor het behalen van de kwaliteitsdoelen. Daarnaast is de applicatie Jewel verder uitgerold bij de Reiniging voor onder andere de dumpingenroute en optimalisatie van de veegroutes.
Op de milieustraten in de gemeenten Bodegraven-Reeuwijk, Gouda en Krimpenerwaard is in 2021 een reserveringssysteem geïmplementeerd. Met dit reserveringssysteem wordt het aantal bezoekers beter verdeeld over de dag, is er een afname van de lange wachttijden en een verkleining van onveilige situaties. Zowel door de bezoekers als door onze medewerkers wordt deze ontwikkeling positief gewaardeerd.
Het nieuwe product ‘de Mobiele Milieustraat’ is meerdere keren ingezet in onder andere gemeente Bodegraven-Reeuwijk en Gouda. De Mobiele Milieustraat is een verplaatsbare op zonne-energie werkende unit waar inwoners terecht kunnen voor het gratis inleveren van verschillende afvalstromen die niet bij het restafval horen maar op de milieustraat. De Mobiele Milieustraat biedt inwoners een extra service om klein grof huishoudelijk afval gemakkelijk gratis dichtbij in te leveren.
Cyclus kijkt tevreden terug op het gladheidbestrijdingsseizoen 2021-2022 in gemeente Gouda. Het afgelopen jaar is het aanbestedingstraject voor het volledig vervangen van het strooimaterieel afgerond. Het nieuwe materieel zal volgend seizoen in gebruik worden genomen. Daarnaast is er in 2021 een tweede meetpunt in het zuiden van Gouda aangebracht. Dit draagt bij aan een efficiëntere inzet van de uitrukken.
VERDUURZAMING EN VERNIEUWING
Verduurzaming is een belangrijk thema. In 2021 zijn we gestart met het initiatief ‘rijden op waterstof’. Door enige vertraging zal dit naar verwachting in 2022 daadwerkelijk plaats gaan vinden. Met name in de Reiniging hebben we goede stappen gemaakt met het vernieuwen van het wagenpark. Zo is het jaar gestart met nieuwe elektrische voertuigen voor de reiniging en geëindigd met de levering van nieuw strooimaterieel. Voor 2022 staat de levering van de eerste nieuwe bovenladers op de agenda en zal er kleiner materieel vervangen moeten worden. Bij de aanschaf van het nieuwe materieel is het uitgangspunt; zo duurzaam mogelijk. Ook zullen we in het licht van de meerjarenstrategie een plan uitwerken voor het vervangen van ons materieel tot 2030.
INZAMELMIDDELEN
Het afgelopen jaar hadden we veel problemen met de leverancier Waste Vision. Het onderhoud en de keuring van (ondergrondse) containers, het reinigen ervan en vooral de communicatie met de containers, om stortingen goed bij te kunnen houden, functioneerde al enige tijd verre van optimaal, en in de zomer en het najaar zorgde dit voor grote uitdagingen. Met als uiteindelijke resultaat dat Waste Vision eenzijdig de overeenkomst met Cyclus heeft opgezegd. Terugkijkend was het op dit gebied een moeizaam jaar, waarbij de dienstverlening naar onze klanten hier onder geleden heeft. In de tussentijd hebben we tijdelijke contracten afgesloten om ervoor te zorgen dat wij de continuïteit naar onze klanten kunnen blijven waarborgen. Daarnaast is Cyclus gestart met het zelf wassen van containers.
In 2022 zullen we de dienstverlening voor levering, plaatsing en beheer en onderhoud van onze inzamelmiddelen opnieuw aanbesteden. Na een lang aanlooptraject starten we begin 2022 ook met de aanbesteding van toegangscontrollers. In 2021 hebben we veelvuldig met marktpartijen en klanten gesproken over de mogelijkheden en wensen, met als resultaat een aanbesteding die een mix van innovatie en ervaring kent. Wij hopen als een van de eerste partijen een toegangscontroller toe te passen die ook toegang mogelijk maakt via een smartphone, op deze schaal. In 2022 zullen we ook onze contracten voor beheer en onderhoud van het wagenpark moeten vernieuwen.
COMMUNICATIE EN GEDRAGSBEÏNVLOEDING
Er is verder ingezet op communicatie als gedragsbeïnvloedingsinstrument. Een belangrijke voorwaarde om de VANG-doelstellingen te realiseren, is het inwoners zo gemakkelijk mogelijk maken. Samen met de gemeente wordt continu gekeken naar de stappen die nodig zijn voor het behalen van de VANG-doelstellingen. Gerichte interventies en persoonlijke gesprekken op maat voor specifieke locaties is hierbij een methode die we inzetten. Belangrijke thema’s zijn de kwaliteit van de aangeboden grondstoffen én de aanpak van dumpingen en bijplaatsingen.
Het AFVALVRIJE SCHOOL project voerden we in 2021 uit in gemeente Bodegraven-Reeuwijk, Gouda, Kaag en Braassem, Krimpen aan den IJssel, Montfoort, Waddinxveen en Zuidplas. Het AFVALVRIJE SCHOOL project biedt basisscholen een educatietraject waarbij Maarten Milieu met leerlingen aan de slag gaat over (zwerf)afvalpreventie en afvalscheiding. Daarnaast biedt het project, in samenwerking met gemeenten, de scholen de mogelijkheid voor gescheiden inzameling van waardevolle grondstoffen op school. Inmiddels zijn al meer dan 70 basisscholen in de regio voorzien van hetzelfde inzamelsysteem als de kinderen thuis gewend zijn.
Daarnaast zijn er diverse communicatie-acties ingezet om de kwaliteit van de grondstoffen onder de aandacht te brengen en te verbeteren. Zo zijn er een aantal regionale campagnes uitgevoerd om inwoners te informeren en motiveren over het belang van het goed scheiden van de waardevolle grondstoffen. Daarnaast zijn de communicatie-uitingen op de verzamelcontainers in verschillende gemeenten herzien.
ORGANISATIE
‘In 2021 hebben we weer een hoop nieuwe mensen aangenomen.’
MEDEZEGGENSCHAP (OR)
De invoering van roosters stond bovenaan de agenda van de ondernemingsraad (OR) in 2021. Zo is ingestemd, met een aantal kanttekeningen, met het complexe traject roosterspelregels. Ook stond het contact met de medewerkers centraal. Zo brachten de OR-leden een bezoek aan alle Cyclus-locaties, werd gewerkt met een vast contactpersoon vanuit de uitvoering en was de OR aanwezig bij alle informatiebijeenkomsten over het werken met roosters.
De invoering van roosters beïnvloedde veel van de werkzaamheden van de OR. Ook zijn diverse regelingen m.b.t. thuiswerken zoals de formele thuiswerkregeling aan bod gekomen. Dit alles kwam aan de orde tijdens de tien OR-vergaderingen, de acht vergaderingen met de WOR bestuurder en de gedachtewisselingen die plaatsvonden tussen de OR, de directeur en de Raad van Commissarissen (artikel 24 overleg). De ureninzet van de OR bedroeg 723 uur (2020: 517 uur). Deze toename van uren werd veroorzaakt door alle werkzaamheden rondom de invoering van roosters, maar bleef ruim binnen de afgesproken maximum inzet.
De OR had in 2021 een constante bezetting van zeven leden, afkomstig uit verschillende afdelingen van de organisatie. Voor onderdelen die niet direct in de OR vertegenwoordigd zijn, werd gewerkt met vaste contactpersonen.
De OR behandelde de volgende instemmingsaanvragen en adviseerde positief over:
- roosterspelregels (algemene uitgangspunten en detailuitwerking)
- thuiswerkregeling
- zwangerschapsregeling
- coulanceregeling overwerk bij invoering roosters
- verlenging ANW hiaat verzekering
De OR behandelde de volgende adviesaanvragen en adviseerde positief over:
- roostersoftware Ortec
- onderzoeksfase CyMergie (composterings- en vergistingsinstallatie)
- inrichting bedrijfsbureau (basisprincipes en blauwdruk)
- telefoonkostenvergoeding
Wat betreft coronamaatregelen, RI&E, huisvestings- en veiligheidsissues heeft de OR geparticipeerd in een periodiek overleg met de VGM-commissie. Tevens hebben we gesprekken met de directie en P&O gevoerd over pestgedrag op de werkvloer en het invoeren van interne vertrouwenspersonen. Dit traject zal begin 2022 worden afgerond.
In januari 2022 treedt een vernieuwde OR van negen leden aan; vijf nieuwe leden hebben zich gemeld, waar er ook drie leden aftreden. De nieuwe OR heeft een diverse samenstelling van medewerkers kantoor en buitendienst, van mannen en vrouwen. De OR wil ook in het komend jaar proactief betrokken zijn bij veranderingen van welke aard dan ook binnen de organisatie. Rust op de werkvloer, een gezonde werkdruk en de strategie van Cyclus, zullen, net als in 2021, speerpunten zijn voor 2022.
‘De invoering van roosters was een belangrijk thema in 2021.’
FINANCIEEL
BELEID
Het financieel- prijs- en dividendbeleid van Cyclus is gericht op marktconforme tarieven voor haar aandeelhoudende klantgemeenten nu en in de toekomst enerzijds en continuïteit voor het bedrijf en een solvabele onderneming anderzijds. Dit vertaalt zich in een beleid dat gericht is op: een tarief dat gelijk blijft of daalt bij een gelijk of hoger dienstverleningsniveau door verlaging van de exploitatiekosten, innovatie en ontwikkeling van de dienstverlening door te investeren in nieuwe toepassingen, een beperkte winstmarge voor Cyclus en een solvabiliteitsnorm van meer dan 35%. Als gevolg van het beperkte winstniveau zal de ruimte voor dividenduitkering in de toekomst beperkt blijven.
ONTWIKKELINGEN BOEKJAAR 2021
Het rapportagejaar 2021 wordt hoofdzakelijk gekenmerkt door de volgende ontwikkelingen:
• Compliance / werken met roosters: met het oog op een efficiënte inzet van medewerkers, lean-processen en compliance voert Cyclus roosters in. Vanaf 1 december 2021 zijn de nieuwe roosters verstrekt aan het personeel en per 1 januari 2022 is het gehele roostersysteem in gebruik genomen en is de basis voor planning en betaling van overwerk en onregelmatigheidstoeslag. Aan deze livegang lag een intensieve voorbereiding ten grondslag, waarin softwareleverancier, projectgroep, klankborden en medezeggenschap hun eigen verantwoordelijkheden kenden.
• DVO – kostprijzen: Cyclus heeft in 2020 met de gemeenten een basis gelegd voor een nieuwe DVO. In de eerste helft 2021 zijn de eenheidsprijzen opnieuw berekend. In kwartaal 4 zijn de Delen C 2022 opgesteld en afgestemd met de gemeenten op basis van de nieuwe eenheidsprijzen.
• Financieel beleid: in de algemene vergadering van Aandeelhouders van 9 december 2021 is het voorstel over het te voeren meerjarig financieel beleid goedgekeurd en werd waardering uitgesproken voor de huidige financiële bedrijfsvoering.
• Medewerkers in dienst: Ultimo 2021 steeg het aantal mensen in eigen dienst verder naar 201 (nominaal) (2020: 187, 2019: 147). Deze groei, en daarmee ook afname van de flexibele schil, is conform het sinds 2020 ingezette personeelsbeleid. In 2022 zal beoordeeld worden, ook met inachtneming van de arbeidsmarkt, hoe het beleid met betrekking tot de flexibele schil nog verder wordt doorgezet.
• Onderzoek Inzamelmiddelen: ter voorbereiding op de aanstaande aanbesteding van de aanschaf, beheer en onderhoud van inzamelmiddelen (o.a. verzamelcontainers) heeft Cyclus in 2021 versneld de marktconsultatie uitgevoerd. Conclusie was dat de marktprijzen voor zowel materieel als beheer en onderhoud structureel stijgen. Daarbij viel in het 4e kwartaal ook nog eens onze leverancier (Waste Vision) weg als aanbieder van deze diensten, waarbij de aanbesteding op korte termijn van deze diensten nog meer noodzakelijk maakt.
• CyMergie: het onderzoek naar en het proces van de ontwikkeling van een biovergistings-installatie in samenwerking met Meerlanden NV is in 2021 doorlopen op het gebied van techniek, locatie, financiën en communicatie. De eventuele juridische vorm waarin zal worden samengewerkt is nog niet uitgewerkt omdat dat nog niet relevant is. Sinds het 4e kwartaal 2021 wordt het project vertraagd doordat een geschikte locatie binnen ons verzorgingsgebied, maar ook daarbuiten, niet voor het oprapen ligt. In 2022 zal de onderzoeksfase worden vervolgd om daarna met de stakeholders de juiste besluiten te nemen.
• Modernisering papierinzameling: het afgelopen jaar zijn er weer stappen gemaakt om te komen tot vereenvoudiging van processen, met name dat van de inzameling met beladers uit plaatselijke verenigingen. Zowel op het gebied van veiligheid en administratieve afrekeningen (efficiency) zijn er nog steeds een drietal gemeenten welke het komende jaar deze noodzakelijke stap moeten maken.
• Beëindiging bedrijfsafval activiteiten: in het 4e kwartaal 2021 beëindigden we het merendeel van onze bedrijfsafvalcontracten, waarbij we onze klanten tijdig begeleiden naar andere mogelijkheden voor in afvalinzameling. Reden voor deze strategische beslissing is dat dit proces teveel impact op onze bedrijfsvoering had in verhouding tot het volume in omzet dat we realiseerden.
TOELICHTING FINANCIEEL RESULTAAT 2021
Het boekjaar 2021 van Cyclus is afgesloten met een netto winst van € 484.000 (2020: € 345.000) na verwerking van een verleende korting van € 708.000 aan participanten, geadresseerd aan in 2022 toenemende kosten beheer en onderhoud inzamelmiddelen. De winst bestaat uit het regulier bedrijfsresultaat, resultaten met betrekking tot voorzieningen, financiële baten en lasten en eventueel te betalen vennootschapsbelasting.

Regulier bedrijfsresultaat
De totale omzet nam af met € 1.034.000 tot € 37.984.000 (2020: € 39.018.000). Deze afname is voornamelijk het gevolg van een daling van de verwerkingsomzet en daarnaast toegenomen dienstverlening inzameling en reiniging, projecten, éénmalige baten en indexaties. Het regulier bedrijfsresultaat steeg ten opzichte van het vorig boekjaar met € 59.000 tot € 1.335.000, ofwel 3,5% van de omzet (2020: 3,3%). Dit stabiele beeld van het bedrijfsresultaat is per saldo het gevolg van een efficiency- en productiviteitsverbetering, resultaten op projecten, tijdelijke inkoopvoordelen en lagere kapitaalslasten dan gecalculeerd.
Korting op omzet kapitaalintensieve middelen ten gunste van aandeelhoudende gemeenten
Ten laste van de omzet inzameling 2021 is een bedrag van € 708.000 te crediteren aan participanten opgenomen. Dit in het kader van prijsstijgingen en een inhaalslag van onderhoud van het areaal inzamelmiddelen. Deze korting zal deze meerkosten van betreffende gemeenten dempen gedurende de periode januari t/m september 2022. Dit als invulling van het financiële beleid van Cyclus op korting op de kapitaalintensieve activiteiten (overslag, inzamelmiddelen, inzameling en reiniging).
Incidentele baten en lasten
In 2021 is bekend geworden dat de IRDC van het type Mifare (in navolging van de reeds in 2020 afgewaardeerde type Tiris) niet meer ondersteund worden na 31-12-2022 en derhalve voor die datum vervangen moeten worden. Als gevolg hiervan is een bijzondere waardevermindering doorgevoerd van € 245.000 en als “overige waarde verminderingen vaste activa” ten laste van het resultaat 2021 gebracht. Per saldo is een bedrag van € 145.000 als bate geboekt als verrekende boete over contractueel te late leveringen.
Voorziening personeel & organisatie
De voorziening voor personeel en organisatie betreft kosten die betrekking hebben op loonkosten van ex-werknemers, langdurig zieken of arbeidsongeschiktheid, voorziene kosten als gevolg van organisatieaanpassingen, voorziene kosten met betrekking tot wettelijke en arbeidsrechtelijke verplichtingen en voorziene jubileumuitkeringen. Per saldo is er € 218.000 vrijgevallen ten gunste van het operationele resultaat, waarvan € 8.000 op voorgaande jaren betrekking heeft.
Investeringen en kasstroom
De investeringen in 2021 kwamen in totaal uit op € 1.998.000 (begroting € 1.975.000), voornamelijk met betrekking op het wagenpark en het areaal inzamelmiddelen. De afschrijvingslasten op vaste activa bleven in vergelijking met 2020 nagenoeg gelijk op € 1.869.000.
In 2021 is er slechts kortstondig gebruik gemaakt van het rekening-courant krediet N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) van maximaal € 3.000.000, en is geen nieuwe kasgeldlening uit de faciliteit afgeroepen. Financieringslasten van € 51.000 zijn dan ook ontstaan uit bereidstellingsprovisie en negatieve bankrente. Ultimo 2021 was er € 8.720.000 aan liquide middelen beschikbaar als gevolg van vooruit ontvangen bevoorschotting 2022. De totale kasstroom in 2021 bedroeg € 3.464.000 negatief, met name veroorzaakt door de terugbetaling begin januari 2021 van de in november 2020 afgeroepen kortlopende kasgeldlening.

TOELICHTING FINANCIËLE POSITIE 2021

Solvabiliteit 1)
Het balanstotaal nam in het boekjaar 2021 af met € 3.335.000 (9,2%) tot € 32.748.000 (2020: toename 15,4%). Deze fluctueringen worden met name veroorzaakt door de bevoorschotting door de gemeenten voor of na balansdatum en eventuele opname kasgeldfaciliteit. Het eigen vermogen (na resultaatsbestemming) nam toe met € 484.000 en komt uit op € 10.342.000 (2020: € 9.858.000). Als gevolg hiervan komt de solvabiliteit uit op 31,6% (Cyclus norm ≥ 35%) van het balanstotaal (voor resultaatbestemming) ten opzichte van 27,3% ultimo 2020. Wanneer de berekening van het balanstotaal wordt gecorrigeerd met de bevoorschotting door de gemeenten, dan komt de solvabiliteit uit op 42,3%.
Liquiditeit 2) en werkkapitaal
Het werkkapitaal nam in het boekjaar 2021 toe met € 469.000 en kwam uit op € 10.384.000 -/- (2020: toename € 1.650.000). Deze toename is met name het gevolg van de mutatie bevoorschotting voor balansdatum. De current ratio2) komt uit op 0,52 (2020: 0,57). Tot op heden heeft Cyclus investeringen gefinancierd met eigen middelen en wordt nauwelijks gebruik gemaakt van bancaire financiering. Als gevolg hiervan is het saldo aan liquide middelen (en vlottende activa) de afgelopen jaren afgenomen in verhouding tot het saldo aan vlottende passiva. Dit verklaart dat de current ratio2) lager is dan de gestelde norm (≥ 1).
Rendement op het geïnvesteerd vermogen 3)
De boekwaarde van de vaste activa nam in 2021 af met 0,7% tot € 21.352.000 (2020: afname 4,9%) als gevolg van gelijkmatige investeringen maar ook de afwaardering van de IRDC-Mifare controllers. Het regulier bedrijfsresultaat steeg met € 59.000 tot € 1.335.000 (2020: € 1.276.000). Deze toename is per saldo het gevolg van een efficiency- en productiviteitsverbetering, resultaten op projecten, mutaties in omzet verwerking, tijdelijke inkoopvoordelen maar ook prijsstijgingen en lagere kapitaalslasten dan gecalculeerd. Derhalve komt het rendement op het geïnvesteerd vermogen in het boekjaar 2021 uit op 6,3% (2020: 5,9%).
Financiering en rentedekkingsgraad 4)
Cyclus heeft een kredietfaciliteit bij N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). Deze bedraagt maximaal € 8.000.000 en is onderverdeeld in een kasgeldfaciliteit (€ 5.000.000 tot 1 juli 2022, daarna nul) en een rekening-courantkrediet voor onbepaalde tijd (€ 3.000.000). Als zekerheden zijn aan de BNG verstrekt: een bankhypotheek op alle thans en in de toekomst aan de Cliënt toebehorende onroerende zaken (waaronder begrepen erfpacht- en opstalrechten) met een pandrecht op de roerende zaken in de zin van artikel 3:254 van het Burgerlijk Wetboek (hulpzaken), beide eerste rang, ten bedrage van in hoofdsom € 8.000.000 te vermeerderen met een opslag voor rente, boete en kosten van 50% van de voornoemde hoofdsom. Van de kasgeldfaciliteit is begin 2021 kortstondig gebruik gemaakt voor een bedrag van € 5.000.000. Ultimo boekjaar 2021 heeft de onderneming de beschikking over € 8.720.000 aan liquide middelen (2020: € 12.184.000). In 2021 bedraagt de rentelast € 51.000 (2020: € 52.000) derhalve komt de rentedekkingsgraad uit op 47,1 (2020: 43,6).

RISICO’S
Governance
Vanaf 1 januari 2016 hebben de gemeenten, als aandeelhouders van Cyclus, statutair meer bevoegdheden gekregen en stellen zij o.a. jaarlijks de begroting en het investeringsplan vast. Dezelfde gemeenten zijn opdrachtgever en sluiten DVO’s af met Cyclus. Cyclus loopt hierdoor een risico in de zin dat belangen van gemeenten als aandeelhouder en als opdrachtgever kunnen verschillen, en dat belangen van gemeenten onderling kunnen verschillen. Dit zou gevolgen kunnen hebben voor Cyclus als bedrijf, en er zelfs toe kunnen leiden dat er een conflict ontstaat tussen de instructiebevoegdheid van aandeelhouders en belang van de vennootschap. Wanneer de instructiecultuur verder gaat dan deze mogelijkheid, dreigen er potentiële aansprakelijkheidsrisico’s. Om die reden wordt vanuit de gemeenten zo veel als mogelijk de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever gescheiden van de aandeelhoudersverantwoordelijkheid en wordt binnen de verschillende overlegorganen aandeelhouderszaken gescheiden van klantzaken. Zowel de bestuurder van Cyclus, de Raad van Commissarissen en de gemeentelijke bestuurders hebben oog voor dit spanningsveld.
Rendement
Hoewel het winstniveau van Cyclus zich positief ontwikkelt en het rendement op het geïnvesteerd vermogen in 2021 op 6,3% komt, worden deze resultaten deels gerealiseerd door tijdelijke voordelen zoals:
- Een indexvoordeel op de verwerkingscontracten: Cyclus indexeert richting de gemeenten haar verwerkingstarieven conform de DVO. Echter de indexatie van de verwerkingstarieven (inkoop) loopt hiermee niet altijd synchroon.
- Een tijdelijk financieringsvoordeel: bij de kostprijsbepaling voor kapitaalgoederen (onroerend goed, materieel, inzamelmiddelen etc.) is gerekend met een interne rekenrente van 4 à 6% (in 2022: 3%). Gezien de risico’s die Cyclus loopt is dit een reële rendementseis voor langlopende investeringen. Echter in de praktijk heeft Cyclus nauwelijks financieringslasten met name als gevolg van de bevoorschottingswijze (werkkapitaalfinanciering, op halfjaarbasis). Cyclus heeft echter geen garanties dat dit zo blijft en na herijking van prijzen in 2021 (t.b.v. Delen – C 2022) zal dit leiden tot een effect op het netto resultaat.
- Een tijdelijke afschrijvingsvoordeel: Cyclus heeft te maken met vertraagde vervangingsinvesteringen (met name inzamelvoertuigen). Daarnaast staat het uitgevoerd groot onderhoud voor overslagstations nog niet in verhouding tot het sinds 2016 geplande en geactualiseerde grootonderhoudsplan. De afschrijvingskosten zijn derhalve relatief laag. De komende periode zal dit voordeel afnemen doordat de voertuigen zullen worden vervangen en het groot onderhoud zal moeten worden uitgevoerd waardoor de afschrijvingslast zal toenemen.
Samenvattend betekent dit dat het structureel resultaat verbetert door efficiencyslagen maar dat nog steeds tijdelijke voordelen een belangrijke impact heeft op het rendement. Van belang is dat Cyclus in samenspraak met de gemeenten onderzoek doet naar nieuwe toekomstbestendige verdienmodellen in combinatie met een rendementsbeleid dat past bij het risicoprofiel van de onderneming.
Prijsstijgingen in de markt
Als gevolg van stijgende brandstof- en energieprijzen, alsmede grondstofprijzen, reeds ingezet in het 2e halfjaar 2021 en versterkt in de eerste maanden van 2022, heeft dit een aanzienlijke impact voor zowel Cyclus als haar klanten. Veel van de doorgevoerde prijsstijgingen worden door Cyclus doorbelast en hebben voor onze klantgemeenten ook impact op haar verantwoordingen en begrotingen.
Risicomanagement
Als overheid gedomineerde vennootschap voert Cyclus haar diensten uit binnen de gestelde wettelijke kaders en tegen een verantwoord en beheersbaar risicoprofiel dat past bij de gemeentelijke aandeelhouders en opdrachtgevers. Derhalve wordt binnen het managementsysteem van de organisatie actief gemonitord op kwaliteits-, arbo en milieurisico’s. Processen worden actief gemonitord en op geconstateerde afwijkingen worden direct maatregelen getroffen. Ten aanzien van financiële- en kredietrisico’s voert Cyclus een prudent beleid in overeenstemming met de wet Financiering Decentrale Overheden (‘FIDO’) zoals is vastgelegd in het treasury-statuut.